Recept voor gravad lax van mijn moeder.
Dat mijn moeder met kerst gravad lax (soms lees je graved lachs) maakt is echt een traditie. Dit doet ze al zolang ik me kan herinneren. Het leuke is dat niet alleen wij hier helemaal gek op zijn maar ook de kleinkinderen vinden het héérlijk. En voordat je denkt…. dit is echt te ingewikkeld dit ga ik niet maken. Niets is minder waar. Het is een feestelijk voorgerecht dat met dit recept eenvoudig te maken is. Het moet juist een paar dagen van te voren gemaakt worden. Op het moment dat je het wilt eten hoef je alleen nog maar plakjes te snijden, toast te roosteren en eventueel een schijfje citroen. Mmm….. Ik verheug me er nu al weer op.
Wat is Gravad lax precies?
Gravad lax is een Sandinavisch gerecht dat meestal als aperitiefhapje of voorgerecht gegeten wordt.
In de middeleeuwen werd deze rauwe zalm door de vissers gemaakt om de vis langer te kunnen bewaren. De zalm werd ingezouten en deze lieten ze dan licht ‘rijpen’ door de vis in zand te begraven. Meestal werden er stenen opgelegd om het vocht eruit te persen. Grav betekent letterlijk ‘gat in de grond’ of ‘graf’en lax betekent zalm. Graved lax betekent dus in de grond begraven zalm.
Wij zijn altijd zo gek van deze zalm dat we er meerdere dagen van eten. Wanneer je een hele zalmzijde te veel vindt halveer je gewoon het hele recept.
Inmiddels heb ik er samen met mijn moeder ook een video recept van gemaakt. Deze bekijk je hier.
Recept gravad lax
Voor 10 à 12 personen – bereidingstijd: 15 minuten – rusttijd: 3 á 4 dagen in de koelkast
- 1 verse zalm zijde (halve zalm van 1 kilo, met de huid er nog aan)
- 5 kleine eetlepels grof zeezout
- 5 kleine eetlepels grove versgemalen zwarte peper
- 1 grote bos dille, steeltjes eraf
- Heel klein beetje citroensap
- Geroosterd witbrood, gehalveerd
- Roomboter voor de toast
- Spoel de zalm onder de koude kraan schoon, controleer op eventuele graatjes en dep de zalm droog.
- Pak een stuk huishoudfolie dat de dubbele lengte van de zalm heeft en leg de zalm op de huid aan een kant neer.
- Strooi het zeezout en de zwarte peper over de zalm en bedek met de dille. Sla nu het huishoudfolie dubbel en rol de zijkanten op naar boven zodat alle sappen bewaard blijven.
- Leg de zalm met de kruidenkant naar boven in een braadslee of grote schaal en zet daar een kleinere pan of patevorm bovenop. Leg hier echt iets zwaars in zoals een baksteen of blikjes zodat alles goed aangedrukt wordt.
- Plaats de zalm voor minimaal 3 dagen in de koelkast. Zelf vind ik de zalm na 4 dagen nog net iets lekkerder.
- Haal na 3 á 4 dagen de zalm uit de koelkast en verwijder de folie. Haal de dille ervan af en eventueel het teveel aan peper.
- Snijd de zalm in dunne plakjes.
- Serveer met toast en roomboter. Een beetje citroensap smaakt er ook heel erg goed bij.
- Enjoy!
TIPS
Er is nu ook een video recept van dit gerecht zodat je nog beter kan zien hoe makkelijk het is om dit heerlijke gerecht te maken. Deze vind je hier.
Mijn lieve en bijzondere moeder! Op de foto kun je zien hoe de zalm gesneden wordt. Zoals je ziet moet je een beetje schuin tot de huid snijden. Je kunt hier een speciaal mes voor kopen als je denkt dit gerecht vaker te gaan maken.
Hazel zegt
11 december 2013 op 10:08Lijkt me heerljk! Lief om zo je moeder aan de slag te zien in combinatie met je verhaal over jullie kersttraditie, mooi!
Ellen zegt
12 december 2013 op 17:02Thanks. Deze foto’s van mijn moeder zijn bij mij thuis gemaakt. Het gebeurd niet vaak dat mijn moeder (en kok) bij mij in de keuken bezig is:) Vind dit dan ook heel bijzonder! Groetjes, Ellen
Maura - YLT zegt
11 december 2013 op 15:33Aah wat leuk! Moeders recepten blijven toch altijd de beste he.
Corry zegt
6 februari 2014 op 16:23Het recept was oorspronkelijk om vis langer te kunnen bewaren. Maar weet je ook hoe lang je een stuk klaargemaakte gravad lax in de koelkast kunt bewaren?
Ellen zegt
8 februari 2014 op 10:27Hi Corry,
Om eerlijk te zijn blijft de gravad lax bij ons nooit lang liggen:) Omdat we met veel zijn is deze in een rap tempo op. Maar als je de vis 4 dagen laat liggen kun je deze het beste de volgende dag eten (de 5e dag dus). En eventueel nog een extra dag (dit hangt van de versheid van de vis af bij aanschaf). Je kunt de vis ook een dag eerder (op dag 3) al aansnijden. De vis is dan nog wel iets rauwer maar smaakt dan ook al heel erg lekker. Op deze manier kun je net een dagje langer van de gravad lachs genieten! Als je nog vragen hebt, laat maar weten.
Groetjes,
Ellen
Barbara zegt
10 december 2014 op 22:13Oh dit lijkt me echt heerlijk! Ga ik zeker onthouden voor een etentje!
femke zegt
16 maart 2015 op 11:03Goddelijk lekker, gravad lax. Afgelopen weekend een nieuwe variant, minstens zo lekker & mega origineel. Die moet ik gewoon met je delen! i.p.v. dille gebruik je basilicum en i.p.v. wodka/aquavit/citroensap gebruik je Limoncello!
Ellen zegt
21 maart 2015 op 10:45Hi Femke,
Haha, grappig! Ben heel benieuwd maar ik moet wel eerlijk zeggen dat er voor mij niets op kan tegen de klassieke variant;-) Fijn weekend! Groetjes, Ellen
Coby zegt
21 december 2016 op 10:57Hi Ellen,
Twee jaar geleden heb ik voor het eerst de Gravad Lax van je moeder gemaakt. Ik ga hem nu voor de 3e keer maken op verzoek van heel onze familie. Iedereen vind het zo ontzettend lekker!! Nog nooit zulke lekkere Gravad Lax gegeten. De heerlijke verse zalm haal ik bij de visboer op de markt.
Voor de zwangeren onder ons is het even slikken (:.
Groetjes Coby
Ellen zegt
21 december 2016 op 22:55Hi Coby,
Wow! Dank voor dit mooie compliment. Super leuk om te horen. Geniet er dit jaar maar weer lekker van samen met je familie. Gaan wij ook weer doen;-)) Alvast hele fijne feestdagen toegewenst! Groetjes, Ellen
Maaike zegt
26 december 2017 op 20:56Ik heb het recept gemaakt en het was heel makkelijk en heerlijk! Voor herhaling vatbaar. Ik heb er wel een sausje van creme fraiche met mosterd, dille en honing bijgemaakt, maar zonder sausje is het ook heerlijk!